“Het Speeleiland Almere is nu een fantastisch mooie plek”
Zo vertelt Klaas Strampel van de gemeente Almere. Kinderen kunnen er spelen in de natuur. “Er is veel ruimte, er zijn paadjes en allerlei natuurlijke elementen. Er is water, er zijn eilandjes.” Het is interessant voor kinderen van 7 tot 14 jaar en ontworpen vanuit de psychologie van het kind, voor verschillende karakters. “De ene zoekt het avontuur, de ander gaat bij het water zitten. Het is spannend en veilig.” Er zijn allerlei constructies en landschapselementen gemaakt, om op en mee te spelen: stapstenen om over het water te komen, touwconstructies, een loopplank, een heuvel met een rioolbuis om doorheen te kruipen, los liggende takken, stenen, en hutjes van takken en hout. Er is een doolhof, je kunt klimmen, ontdekken of rustig zitten en spelen.
Klaas was vanaf het begin bij de ontwikkeling van het Speeleiland betrokken, 8 jaar geleden
Hij werkte toen als projectmanager bij de dienst Stadsruimte. Tegenwoordig is hij als beheermanager Almere Stad en Centrum verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de Openbare Ruimte. “Het terrein was toen nog een bosvak, met slootjes eromheen, waar veel bomen gekapt moesten worden. Het was te dichtbegroeid en het meeste wat er stond, was niet meer goed. Toen is het plan gemaakt om het terrein in te richten als natuurlijk speeleiland. Het is het noordelijkste puntje van een parkgebied in ontwikkeling, de Meridiaan, tussen stad en buitengebied.”
Het Speeleiland is nog steeds rijk aan bomen en omzoomd door stromend water
Het Speeleiland is 175 meter bij 175 meter. Je komt erop via een brede brug, waarover zo nodig ook hulpdiensten op het speeleiland kunnen komen, of via een voetgangersbruggetje. Er is ook ruimte voor natuur en natuureducatie. “Er staan vruchtbomen, fruitheesters, bessen, bramen, hazelaars en klimplanten die ook vruchten geven,” vertelt Klaas. “De kinderen mogen daarvan eten.”
Hoe het Speeleiland er nu uitziet, heeft veel te maken met wat er daarvóór was
Het kwam goed uit, dat het terrein lager lag dan het omliggende gebied, zodat het mogelijk was het water er omheen te laten stromen. De bomen met toekomstperspectief zijn blijven staan. “Alles is gebruikt. Het hout dat er is gekapt, is gebruikt om speelelementen van te maken, zoals een palenwand en een paal over het water. Of het is er blijven liggen, zodat kinderen ermee te kunnen spelen. Grond die is afgegraven voor water is op andere plekken op het natuurlijk speeleiland gebruikt. Daar waar het kan, is het gras bloemrijk ingezaaid, met het oog op de biodiversiteit. En dankzij het doorstroomprofiel van het water leven er kikkers, vissen, bevers en ijsvogels.”
Deskundigen, omwonenden en kinderen zijn betrokken geweest bij het ontwerp
Zij waren door de gemeente direct al betrokken bij de keuze uit de eerste drie ontwerpen, van drie verschillende partijen. En vervolgens kreeg de gekozen partij de opdracht de kinderen bij de uitwerking van het ontwerp te blijven betrekken. Daar waren ook kinderen bij van onder andere een basisschool en de lokale scouting. “We hebben een boekje laten maken van schetsen en ontwerpen van kinderen en hoe die zijn uitgevoerd op het Speeleiland, zoals de uitkijktoren. Voor de kinderen is het heel wat, dat ze echt kunnen spelen in het leuke en spannende wat zij hebben bedacht.”
Kinderen van 10 tot 14 jaar komen er zelf naar het Speeleiland, op de fiets
De kinderen van 7 jaar en iets ouder komen er vaak met hun ouders. En ook jongere kinderen kunnen er spelen, maar wel onder toezicht van hun ouders of begeleiders, want er is veel water. Klaas: “Alles is veilig aangelegd en gecertificeerd volgens het Attractiebesluit, zodat er bijvoorbeeld geen beknellingsgevaar is. Wel geven we met een bord duidelijk aan dat het water geen zwemwater is en dat ouders zelf verantwoordelijk zijn voor hun kinderen. Een kind van vier moet je natuurlijk niet alleen bij water laten spelen.”
Ook komen er groepen kinderen van jeugdgroepen, scholen en verjaardagsfeestjes
“Naast het Speeleiland ligt Jeugdland. Dit is een terrein van het welzijnswerk van de gemeente Almere, waar kinderen hutten kunnen bouwen van pellets en ander afvalmateriaal. En een eindje verderop is het gebouw van de scouting. Het Speeleiland wordt dan ook geregeld gebruikt voor groepen van de scouting en van Jeugdland. En op mooie dagen in het voorjaar of de zomer komen er mensen met een auto vol kinderen lekker een dag of middag spelen en picknicken op het Speeleiland.” Een korte tijd was er een groep jongeren van een jaar of achttien, die het leuk vonden daar ’s avonds rond te hangen. Zij lieten ook rommel achter. Die groep is snel in kaart gebracht, daar is vanuit jeugdwerk mee gepraat, en die overlast was toen heel snel afgelopen.
Sowieso vraagt het beheer van het natuurlijke Speeleiland om betrokkenheid en inzet
Daar had de gemeente Almere van tevoren al rekening mee gehouden. En het heeft ook een rol gespeeld in de opdrachtverlening voor het ontwerp en de aanleg van het Speeleiland. “We hebben bewust gezocht naar een partij die ontwerp en aanleg en de eerste vijf jaar het beheer wilde doen.” Volgens Klaas is dat een goede zet geweest, als garantie voor een betaalbaar beheer. Maar aandacht vanuit de gemeente blijft wel belangrijk. Want de natuur ontwikkelt zich en kinderen brengen al spelend veranderingen aan. Ze leggen bijvoorbeeld, verrassend genoeg, soms stenen en takken in het water. Voor een goede doorstroming moet een teveel aan takken en stenen er wel weer uitgehaald worden. En ook snel groeiend riet moet vaak gemaaid worden. “Mijn projectteam deed twee keer per jaar een schouw, met grote betrokkenheid.” Betrokkenheid en eigenaarschap is een voorwaarde voor blijvend succes, volgens Klaas. Het is belangrijk bij een wisseling van verantwoordelijken die betrokkenheid te behouden.
Gegevens in het kort
Aantal speeltoestellen/speelelementen: 20 stuks
Oppervlakte: ongeveer 5 voetbalvelden groot = 30.000 m2
Toiletten: nee, maar van het Speeleiland kun je over een brug naar het terrein van Jeugdland en daar mag je van het toilet gebruik maken, als het open is: woensdagmiddag, zaterdag en in de vakanties
Wifi: nee
Sportfaciliteiten: nee, wel klim- en klauterplekken en andere uitdagingen voor de motoriek
Openingstijden: altijd open
Entreeprijs: gratis entree
Bankjes: nee, wel boomstammen die geschikt zijn om op te zitten
Eten / drinken: nee, maar er komt zo af en toe een ijscokar langs
Gratis parkeren: ja
Openbaar vervoer: ja, vanuit de naastgelegen wijk
Rolstoeltoegankelijk: nee, de toegang is lastig voor rolstoelgebruikers gezien de natuurlijke inrichting
Bereikbaar per fiets / te voet: ja
foto’s: gemeente Almere
De branchevereniging Spelen en Bewegen wil bereiken dat meer kinderen meer gaan buiten spelen en bewegen. We willen weten en we willen laten zien op wat voor speelplekken kinderen graag spelen. Dit interview laat een speelplek zien, die door een van onze leden is aangedragen als voorbeeld ter inspiratie. Meer weten? Zie elders op onze website.